Ortodonta pracuje nad naprawą wad żuchwy oraz nieprawidłowości i krzywych zębów. Co warto wiedzieć? Wada zgryzu polega na nieprawidłowym ułożeniu zębów lub szczęki, co zatem prowadzi do znaczących problemów wad wymowy, deformacji twarzy – wpływając negatywnie na sposób postrzegania siebie i będąc przyczyną kompleksów w późniejszym wieku. Proces naprawy wady zgryzu jest długi i zabiera średnio około 2 lat.
Wady zgryzu dzielą się na wrodzone i nabyte. Do zmiany szczęki może dojść już na początku rozwoju dziecka, jeszcze w trakcie ciąży, jednak zwykle są to złe przyzwyczajenia dzieci. Bezustanne ssanie kciuka czy źle dopasowanego smoczka, gryzienie przedmiotów (na przykład twardych zabawek), zgrzytanie zębami, czy oddychanie przez usta wywołuje zniekształcenia szczęki. Także niewłaściwe układanie dziecka podczas karmienia piersią, może powodować kłopoty. Na pierwszą wizytę kontrolną najlepiej zapisać dziecko w wieku około 7 lat. Dzięki temu ortodonta w porę wskaże możliwe zmiany i zadba o odpowiedni rozwój dziecka.
Nieleczenie lub lekceważenie wady prowadzi do jej wzmożenia, a to z kolei pomnaża ryzyko seplenienia i krzywizny zębów oraz może sprawiać trudności w spożywaniu pokarmów, a także oddychaniu. Zły układ szczęki wywołuje bóle zębów, ich rozchwianie lub przedwczesne wytarcie. Sprzyja to też kumulowaniu kamienia nazębnego i może być przyczyną powstawania chorób dziąseł, próchnicy, czy paradontozy.
Tyłozgryz – najczęstsza wada zgryzu. Dolne zęby chowają się za zębami górnymi, przy czym zęby przednie nie stykają się wzajemnie. Zdarza się, że górne siekacze pochylają się w stronę górnej wargi, a twarz zniekształca się poprzez cofnięcie żuchwy.
Przodozgryz – w tym przypadku to górne zęby chowają się za dolnymi. Powstaje widoczne wysunięcie brody do przodu.
Zgryz krzyżowy – zarówno zęby dolne jaki i górne, zachodzą na siebie nieregularnie na niektórych odcinkach lub w całym łuku zębowym.
Zgryz głęboki – górne zęby zachodzą i przykrywają 2/3 wysokości zębów dolnych. Powoduje to utratę symetrii twarzy ze względu na skrócenie dolnego odcinka. Tak rozstawione zęby zbytnio się ścierają, co jest powodem chorób dziąseł i przyzębia.
Zgryz otwarty – zęby wcale nie stykają się ze sobą. Wada utrudnia w żuciu pokarmu, a także w odpowiedniej wymowie – zwłaszcza spółgłosek przedniojęzykowo zębowych (t, d, s, z, dz, c, n, ł). Skutkiem zgryzu otwartego jest wydłużenie twarzy i niedorozwój szczęki.
Stłoczenia zębów – występują wtedy, gdy zęby mają nieodpowiedni rozmiar w stosunku do zębodołów. Wyrastają poprzekrzywiane lub w złych położeniach, ze względu na brak przestrzeni w jamie ustnej.
Zęby odseparowane – pomiędzy zębami pojawiają się widoczne szpary, powodowane nadmiarem miejsca w żuchwie.
Leczenie wady zgryzu zazwyczaj rozpoczyna się od momentu wyrżnięcia zębów stałych, czyli około 11 roku życia, choć ortodonci zalecają zadbanie o odpowiedni zgryz w każdym wieku. Szczęki dzieci są znacznie bardziej plastyczne, niż szczęki osób dorosłych, ze względu na to leczenie jest łatwiejsze i spada ryzyko bólu lub powikłań, jednak korekcja zębów jest możliwa dla każdego.
Aparaty ortodontyczne dzielą się na stałe — mocowane do zębów specjalistycznym klejem oraz ruchome — możliwe do samodzielnego zdejmowania. Aparaty ruchome są częściej stosowane u dzieci, niż u dorosłych.
Aparat tradycyjny, metalowy — siłą, która koryguje wadę, jest w tym przypadku łuk scalony z metalowymi zamkami, które przykleja się do pojedynczych zębów i przytwierdza za pomocą ligatur ortodontycznych. Dla urozmaicenia, szczególnie dla młodszych pacjentów, istnieje możliwość wyboru różnych kolorów ligatur. Dla dbających o większą estetykę dostępne są warianty z zamkami ceramicznymi, porcelanowymi, szafirowymi lub kryształowymi, które są niewidoczne na tle zębów. Sprawdzają się zwłaszcza u posiadaczy białych zębów.
Aparat lingwalny — mocowany jest odwrotnie niż ten tradycyjny, bo od wewnątrz jamy ustnej. Wykonywane są dla każdego pacjenta indywidualnie i usuwają dyskomfort związany z noszeniem aparatu na zębach, bo ten jest niewidoczny. Minusem tego aparatu jest początkowa trudność wyraźnego mówienia.
Aparat samoligaturujący — ten model aparatu na zęby różni się od innych budową. Łuk ortodontyczny przytrzymuje zestaw klapek, dzięki czemu drut jest ruchomy, a korekcja wady zgryzu trwa krócej.
Aparat Clear Aligner — to przezroczysta nakładka na zęby dopasowywana indywidualnie, która jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które cenią estetykę. Aparat jest praktycznie niewidoczny, a dzięki temu, że można go zdjąć samodzielnie, jest łatwy w utrzymaniu higieny.
Ile kosztuje aparat ortodontyczny?
Koszty aparatów ortodontycznych są określane na podstawie wybranego rodzaju. Do najtańszych należą te tradycyjne. W ich przypadku ceny za jeden łuk rozpoczynają się od 1200 złotych. Nowsze rozwiązania, bardziej komfortowe – niemetalowe czy przezroczyste — wymagają większego nakładu. Ich ceny wahają się od 3 do 6 tysięcy. Koszt najdroższych aparatów lingwalnych może dochodzić nawet do 8 tysięcy zł. Aparaty ortodontyczne są też dostępne w formie kredytu. W koszt leczenia trzeba także wliczyć koszty wizyt kontrolnych, których ilość jest zależna od czasu leczenia. Leczenie ortodontyczne może być refundowane przez NFZ dla pacjentów poniżej 12 roku życia i tylko w przypadku aparatów ruchomych.
Jak dbać o zęby podczas noszenia aparatu ortodontycznego?
Dbałość o jamę ustną w trakcie leczenia ma ogromne znaczenie. Aparat może początkowo przeszkadzać, ze względu na to, że znacznie łatwiej przyklejają się do niego pozostałości posiłku. Należy myć zęby po jedzeniu i unikać pokarmów, które mogą pozostawać na zamkach i powodować ich odczepienie. Z kolei twarde produkty mogą trwale uszkodzić aparat.
Umów się na wizytę – pod linkiem: Ortodonta Toruń
