Trwałe budownictwo potrzebuje konstrukcji, która przetrwa wiele lat podobnie w łagodnych oraz ciężkich warunkach pogodowych. Pośród najważniejszych elementów konstrukcyjnych jest dach. Obok dobrego wyglądu, odpowiednio rozplanowany dach, wykonany z wysokiej jakości surowców, będzie wpływał na jakość całego budynku. Dlatego też pokrycie dachowe musi uzyskać wytrzymałe oraz solidne oparcie, które udźwignie jego wagę. Do tego właściwie przygotowany dach będzie spełniał potrzeby izolacyjne, dlatego w chwili przygotowania powinno się poświęcić uwagę zarówno materiałowi, z jakiego dach zostanie stworzony oraz sposobie jego konstrukcji. Do wznoszenia budynków jednorodzinnych, zwłaszcza tych, które mają spadziste dachy, przeważnie wykorzystywane są konstrukcje z drewna.
Drewno konstrukcyjne – najczęstszy surowiec do wykonania dachu
Ze względu na to dach ma być solidny oraz leżeć na wytrzymałych podstawach, należy wziąć do tego wytrzymałe materiały. Najczęściej stosowanym surowcem do stworzenia konstrukcji dachu jest konstrukcyjne drewno. Szukając dobre drewno konstrukcyjne powinno się pamiętać istone parametry, świadczące o jego klasie. Głównie należy zwrócić uwagę na oferowaną trwałość sprężystość, twardość, wytrzymałość na rozciąganie oraz ściskanie. Obok tego ważna jest wilgoć oraz występowanie widocznych defektów, np. sęków. Szczególnie chętnie kupowane drewno konstrukcyjne uzyskiwane jest np. z takich drzew jak sosna, modrzew, jodła czy świerk. Choć duża zawartość żywic (np. biorąc pod uwagę drewno modrzewia) wskazuje wyższą odporność na wodę oraz wilgoć, tak niezbędnym składnikiem przygotowania każdego rodzaju drewna konstrukcyjnego jest impregnacja.
Głęboka impregnacja konstrukcyjnego drewna zapewnia mu wieloletnią przydatność, chroni przed wpływem wilgoci, różnych temperatur, a także niszczeniem przez owady i grzyby. Chociaż da się impregnować po powierzchni przez natrysk lub malowanie, tak najlepszą metodą impregnacji drewna konstrukcyjnego jest zamaczanie go, aby impregnat przeszedł głęboko pod jego powierzchnię. Decydując się na drewno konstrukcyjne do budowy dachu należy ocenić, czy jest ono klejone czy lite. Sposób wytwarzania klejonego drewna powoduje, że staje się ono trwalsze od litego. Obok tego dzięki takiej technice możliwe jest przygotowanie obszerniejszych elementów z drewna, co sprawia, że bez trudu można dopasować je do wymagań konstrukcyjnych.
Więźba dachowa – typy i zastosowanie
Stworzenie konstrukcji pod dach da się wykonać na parę sposobów. Pośród z reguły stosowanych jest więźba dachowa. Sporządza się ją z reguły z drewna oraz jest to nośna konstrukcja, której głównym zadaniem jest wsparcie pokrycia dachowego. Wyróżniamy trzy główne typy więźby dachowej: więźba krokwiowa, krokwiowo-jętkowa oraz płatwiowo-kleszczowa. Do ocenienia typu więźby dachowej potrzeba odmierzyć odstęp pojedynczych fragmentów pomiędzy ścianami, a do tego przewidziany kąt nachylenia. Krokwiowa więźba dachowa przeważnie wykorzystywana jest przy budowy dachów o szerokości nieprzekraczającej siedem metrów oraz nachyleniu sięgającym 30-50 stopni. W tej sytuacji złączona para krokwi w kaletnicy stanowi element nośny.
Więźba dachowa krokwiowo-jętkowa stosowana jest do projektów dachów o rozpiętość od 7 do 11 m oraz nachyleniu około od 35 do 60 stopni. W odróżnieniu od więźby krokwiowej, tutaj dodatkowo krokwie są przez wiązary jętkowe, ze względu na to dachowa konstrukcja jest znacznie wytrzymalsza. Z kolei więźba dachowa płatwiowo-kleszczowa cechuje się możliwością użycia nawet wtedy, kiedy szerokość między ścianami przekracza 11 m. Przy takiej szerokości potrzebne są dodatkowe płatwie oraz wspierające je słupki oraz wiążące podwójne belki. Dzięki dodatkowym elementom więźba dachowa jest wytrzymała oraz odporna na uszkodzenia, a do tego nie zaniża cech drewna konstrukcyjnego.
Prefabrykowane wiązary dachowe – co zamiast więźby dachowej
Dach prefabrykowany, to jest dachowe wiązary prefabrykowane to drugi sposób budowy konstrukcji dachu. Technika prefabrykowana oznacza, że części składowe konstrukcji dachu przygotowywane są w fabryce, zamiast na samej budowie. Co raz więcej przedsiębiorstw proponuje usługę planowania oraz wykonania prefabrykowanej więźby dachowej. ten sposób konstrukcji dachu nieco zmniejsza czas trwania budowy, z powodu czego robi się co raz bardziej popularny. Prefabrykowany dach składa się z wiązarów, które tworzone są tak by zgadzały się z projektem domu. Wiązary zespojone są przez wiatrownice lub płatwie, a cała konstrukcja powstaje maszynowo. Dzięki temu każdy element prefabrykowanego dachu jest taki sam oraz mocno złączony. Dużą zaletą takiej metody jest to, że montaż jest prostszy oraz szybszy w porównaniu do więźby dachowej.
Decydując między dachem prefabrykowanym, a więźbą dachową, tworzoną na budowie, należy zwrócić uwagę na przede wszystkim zastosowanie, trwałość oraz koszty tych dwóch metod. Trzeba wiedzieć, że nie przy wszystkich projektach domu dobre będzie wykorzystanie prefabrykowanego dachu, ponieważ nie każdą konstrukcję da się stworzyć zaledwie z wiązarów.
